.

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2016

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ / ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΑΞΙΟΠΡΕΠΟΥΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ, ΤΩΡΑ!

   Αφού σχεδόν όλοι οι νεοέλληνες πολιτικάντηδες (και οι αίνουμε εβρόπι" ψηφοκουβαλητές τους) δηλώνουν μετ' απόλυτης βεβαιότητος ότι η "κρίση" θα περάσει, είναι καιρός (τουλάχιστον μέχρι να έρθει η -δεν μας λένε πότε- "ανάκαμψη") να θεσπιστεί και στην Ελλάδα το λεγόμενο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ή κατώτατο όριο διαβίωσης.
   Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην αρχίσει να συζητείται και στην Ελλάδα ο εν λόγω θεσμός, αφού αυτό έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις χώρες της "Ε".Ε. Άλλωστε, όπως έχει δηλώσει απερίφραστα ένας εγχώριος πολιτικός αστέρας, "λεφτά υπάρχουν" (κοινό μυστικό που ουδέποτε αμφισβητήθηκε από κανέναν). Κι άλλωστε, όλοι οι πολιτικάντηδες συμφωνούν ότι  πρέπει να στηριχτούν πρωτίστως αυτοί που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος της "κρίσης" (υποθέτουμε, οι "εγγεγραμμένοι" και μή άνεργοι, οι άστεγοι, οι νεομετανάστες και όλοι οι κάθε είδους ζωντανοί νεκροί της "κρίσης").
   Γι΄αυτόν τον λόγο αναδημοσιεύω σχετικά το παρακάτω διεξοδικότατο κείμενο της Mona Chollet από τη Monde Diplomatique (μετάφραση Βασίλη Παπακριβόπουλου).
   Οι εικόνες και τα τονισμένα στοιχεία, από εμένα.

 

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2016

Η ΝΕΑΝΙΚΗ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ (ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ) TO ΥΠ' ΑΡ. 1 ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ

      
       Για την αποϊστορικοποίηση ενός (ακόμα) εθνικού μύθου 


    Η αντίληψη ότι η εγχώρια αριστερά βρισκόταν ανέκαθεν πίσω από κάθε "προοδευτική" και "εθνική" διεκδίκηση (και γι' αυτό αποτελούσε ανέκαθεν τη μεγαλύτερη απειλή για τις δυνάμεις τής εκάστοτε οπισθοδρόμησης) παραμένει στην Ελλάδα εξίσου διαδεδομένη με τη παρά φύσιν ζεύξη του "ελληνοχριστιανισμού" και του "εθνοσωτήριου" ρόλου της εκκλησίας στην επανάσταση του 1821. Με τη συνταγή αυτή έχουν κατασκευαστεί εθνικοί νεομύθοι όπως η "εθνική αντίσταση", οι οποίοι έχουν πλέον ενσωματωθεί αρμονικότατα στον πολυθραυσματικό κορμό ενός -εσαεί οξύμωρου- επισήμου ψευδοϊστορικού αφηγήματος ("ελληνικότητα του Βυζαντίου", ρωμηοσύνη, "ελληνοχριστιανισμός", "κρυφό σχολειό", "έπος του '40", "εθνική συμφιλίωση" κλπ.), όχι μόνο ξεπλένοντας τα εκάστοτε αποκαλυπτόμενα ιστορικά "άπλυτα" του Συστήματος, αλλά και "μπαζώνοντας" (με τις αριστερές ευλογίες, μάλιστα) τα αναπόφευκτα χάσματα στην "εθνική συνέχεια" της Μυθοπλασίας του.
   Σχετικά με το πραγματικό μέγεθος της απειλής που η αριστερά αντιπροσώπευσε για την χούντα της περιόδου 1967-1974, η ιστορική αλήθεια είναι ότι η χούντα -και σύμπαν το εκφραζόμενο μέσω αυτής ελληνοχριστιανικό μόρφωμα- έφτασε προοδευτικά στο σημείο να αντιλαμβάνεται ως μεγαλύτερη απειλή την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου κομματιού τής εγχώριας νεολαίας (τους τότε υποτιμητικά αποκληθέντες "γιεγιέδες", ή "τεντυμπόυδες", ή "χίππιδες" κλπ.), παρά την καταφανώς νικημένη σε όλα τα πεδία (όπως εξάλλου αποδείχτηκε και από τα αμέσως μεταδικτατορικά εκλογικά ποσοστά της) αριστερά: μια αριστερά τής οποίας τα "κυριακάτικα κηρύγματα" και οι "εκθέσεις ιδεών"  δεν κατάφερναν (όπως δεν καταφέρνουν και σήμερα) να συγκινήσουν (βλ.: χειραγωγήσουν) τήν -υπό τής ιδίας εκτιμώμενη ως δυνητική- νεανική πελατεία της.
 Εξάλλου σχετικά με το τί εξελάμβανε ως υπέρτατη απειλή η χούντα, μόνοι αρμόδιοι να αποφανθούν είναι οι ίδιοι οι αξιωματούχοι της μέσω των εγγράφων (επισήμων και απορρήτων) παραδοχών τους, κι όχι οι διάφοροι αυτόκλητοι σταλινοειδείς "ερμηνευτές" που νομίζουν ότι κατέχουν ... τον Ομφαλό της Ιστορίας. Γι΄αυτό παρακάτω αναδημοσιεύω (με την έγκριση του συγγραφέα και του εκδότη) ένα απόσπασμα από το βιβλίο του καθηγητή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κώστα Κατσάπη, Το "Πρόβλημα Νεολαία" - Μοντέρνοι νέοι, παράδοση και αμφισβήτηση στη μεταπολεμική Ελλάδα: 1964-1974 (Απρόβλεπτες Εκδόσεις, Αθήνα 2013). 
   Οι εικόνες (και οι λεζάντες που δεν απηχούν απαραιτήτως θέσεις του συγγραφέα), τα τονισμένα στοιχεία και η σημείωση (*) στο τέλος για τη Νέα Αριστερά (που επίσης δεν είναι απαραίτητο να απηχεί θέσεις του συγγραφέα) είναι από εμένα.

Θ.Λ.

      

Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016

ΜΙΑ ΓΕΝΙΑ ΣΕ ΚΙΝΗΣΗ

Μουσική και πολιτισμός τη δεκαετία του '60

Συγγραφέας: David Pichaske
Εκδόσεις Κουκκίδα 2016 (πρώτη έκδοση: Schirmer Books, 1979)
Μετάφραση: Χίλντα Παπαδημητρίου
Σελίδες: 488




   Η αφήγηση της δεκαετίας του '60 βρίσκεται μονίμως υπό την απειλή παρερμηνείας και αποσπασματικότητας, αφού μετά τις πανηγυρικές, ιδεαλιστικές αφετηρίες της οδηγήθηκε σε μια τραχιά κι οργισμένη κορύφωση. Μόνο ένα βιβλίο με καλειδοσκοπική οπτική θα μπορούσε να δώσει ειρμό σ' αυτά τα χρόνια. Ο Ντέιβιντ Πιτσάσκι συμπλέκει τα γεγονότα αυτής της πολύχρωμης δεκαετίας με τα τραγούδια που χόρευε η νεολαία της, με τη μουσική που τη συνόδευε στις διαδηλώσεις και τα μαστουρώματά της.
    Τα τραγούδια ήταν η καινούργια μυθολογία. Από τους Beatles στον Μπομπ Ντίλαν, από τους Rolling Stones στους Mothers of Invention, από τους Doors στους Kinks. Άλλοτε ψυχαγωγική κι άλλοτε παράλογη, άλλοτε φρενήρης κι ενίοτε μεγαλειώδης, η μουσική μιλούσε στους πάντες.
  Με στίχους τραγουδιών και περιγραφές, ο συγγραφέας αναπαράγει επιτυχημένα τη δεκαετία του '60, χρησιμοποιώντας τους στίχους και τη μουσική που έκαναν μια γενιά να τραγουδάει, να χορεύει, να σκέφτεται, να καπνίζει, να διαδηλώνει, να γελάει και να ερωτεύεται. Μια διεισδυτική ματιά στις δυνάμεις που κινητοποίησαν μια γενιά, οδηγώντας την από την αθωότητα στον θυμό και κατόπιν στην απελπισία. Μια ζωντανή παρουσίαση των αμφιλεγόμενων απαντήσεων γι' αυτό που συνέβη πράγματι τη δεκαετία του '60 και γιατί.
   Από το "Blowin' In the Wind" στο "The Times they Are-A-Chargin'", από το "I Wanna Hold Your Hand" στο "Satisfaction", από τις μέρες της ελπίδας ως τις μέρες της σύγκρουσης και μετά στις μέρες του κατακερματισμού, το συναρπαστικό αυτό βιβλίο συλλαμβάνει με επιτυχία τον ιδεαλισμό και το καινοτόμο πνεύμα μιας γενιάς σε κίνηση.
   (Από το οπισθόφυλλο)

  Περιεχόμενα:
- Πρόλογος
- Το υπόβαθρο της δεκαετίας του '50
- Το οργισμένο όχι
- Το απαράμιλλο ναι
- Εναλλακτικοί τρόποι ζωής
- Η έλξη της βαρύτητας: Προσεταιρισμός, αφομοίωση και ροκ σαβούρα
- Ψευδοκουλτούρα, γελοιότητα και υπερβολή
- Η δεκαετία του '70: Κοιτώντας πίσω, κοιτώντας μπρος
- Προτεινόμενες ηχογραφήσεις
- Ευρετήριο


Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2016

ΤΑ ΡΟΚ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΡΩΙΜΩΝ '80s (...τριάντα δύο χρόνια μετά)

Ελληνική νεολαία και και ροκ στις αρχές της δεκαετίας του '80

Συγγραφέας: Γιώργος Τουρκοβασίλης
Πρώτη έκδοση: εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 1984 
Δεύτερη έκδοση: εκδόσεις Στο Περιθώριο, Αθήνα 2016 (με πρόλογο του διδάκτορος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γιάννη Κολοβού.)
Σελίδες: 192 
 
    

     Στην κοσμογονική του περίοδο (περίπου 1955-1993) ο ροκ -και γενικότερα ο underground- χώρος προσείλκυε κατεξοχήν άτομα με πρόβλημα ταυτότητας. Προσείλκυε δηλαδή ανθρώπους, οι οποίοι είτε λόγω ψυχικών προδιαγραφών, είτε λόγω βιωμάτων, είτε λόγω υγιούς υπαρξιακού αισθητηρίου, είτε λόγω ευφυίας, είτε λόγω παιδείας, είτε λόγω συνδυασμού των προηγουμένων αρνούντο (σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό) να αναλάβουν τούς προκάτ ρόλους που τους ανέθετε η εκάστοτε θεωρούμενη ως κοινωνία, ή και απλώς να αυτοπροσδιοριστούν μέσω των σημείων αναφοράς της («έθνος», κόμματα, διάφορες «συγκροτημένες» ιδεολογίες, θρησκεία, κρατούσες αντιλήψεις περί οικονομικο-επαγγελματικής ή ερωτικής «επιτυχίας» κλπ.). Στις σύγχρονες κοινωνίες τα άτομα αυτά αποτελούν τα ποιοτικότερα αλλά και το πιο ευάλωτα (σε «εξωτερικούς» ή «εσωτερικούς» κινδύνους) στοιχεία τους. 
   Τα προσφάτως επανεκδοθέντα Ροκ Ημερολόγια του Γιώργου Τουρκοβασίλη αναδεικνύουν το πώς αυτή η αναζήτηση ταυτότητας, όπως εκδηλώθηκε σε ένα μεγάλο (αν και μειοψηφικό) κομμάτι της ελληνικής νεολαίας στα όψιμα '70s και πρώιμα '80s, οδήγησε για πρώτη φορά στον σχηματισμό μιας (τότε) κοινωνικά υπολογίσιμης ροκ κοινότητας στην Ελλάδα. Μάλιστα, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η κοινότητα αυτή υπήρξε και το μόνο κομμάτι του πληθυσμού στη νεώτερη ελληνική ιστορία, που κράτησε μια κάπως μαζικότερη επαφή με τα ποιοτικότερα στοιχεία πολιτιστικής και πολιτικής αναζήτησης του δυτικού πολιτισμού, αμφισβητώντας παράλληλα τον βυζαντινισμό / ανατολιτισμό (βλ. ρωμηοσύνη). Αξίζει να σημειωθεί ότι η επανέκδοση τριάντα δύο ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του (1984) οφείλεται όχι μόνο στο συλλεκτικό status τού βιβλίου, αλλά και στη ζήτηση γι’ αυτό που δεν εξέλειψε ποτέ εντελώς.
  Τα τελευταία εξάλλου χρόνια, με την έκδοση αρκετών εργασιών (επιστημονικών, δημοσιογραφικών, ακόμα και ταινιών και μυθιστορημάτων), σχετικών με τον κοινωνιολογικό και ιστορικό απολογισμό του ροκ φαινομένου όπως εκδηλώθηκε στην Ελλάδα, το ενδιαφέρον για πρωτογενείς ιστορικές πηγές αυξήθηκε αναμενόμενα, ευνοώντας έτσι την επανέκδοση τού ίσως πλέον σημαντικού ντοκουμέντου εκείνης της εποχής. Σημαντικού, γιατί καταγράφει με έναν απολύτως ιδιαίτερο τρόπο την εγχώρια ροκ κοινότητα στη φάση της δεύτερης καλλιτεχνικής, πληθυσμιακής και συνειδησιακής απογείωσής της, στην οποία βρισκόταν στα πρώιμα '80s (η πρώτη συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του '60 και ως γνωστόν διακόπηκε απότομα από την αποπολιτισμοποίηση της χουντοδεξιάς επταετίας και της εξίσου γραφικής αριστερόστροφης «πολιτιστικής» εκτόνωσης των πρώτων μεταπολιτευτικών ετών).

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2016

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΡΟΚ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ;

    (ή, τουλάχιστον, όσα τέτοια έπεσαν στην αντίληψή μου)




    Σαν ροκ μυθιστόρημα θα όριζα εκείνο που διαπραγματεύεται τη ροκ όπως έφτασε να θεωρείται γύρω στο 1970, δηλαδή ως συνεχώς διαμορφούμενη και επαναπροσδιοριζόμενη στάση (και όχι ως στατικό και ετοιματζίδικο "τρόπο") ζωής. Δηλαδή εκείνο που αναζητά το ποιά είναι η λεγόμενη ροκ στάση για ανθρώπους με ενδεχομένως διαφορετικούς τρόπους ζωής, και που προσπαθεί να δώσει περιγραμματικά και κατά περίπτωση (και όχι να θέσει λεπτομερώς και άπαξ, σαν παντός καιρού ηθικολογικός ιδεολογικοθρησκευτικός τσελεμεντές) τις αισθητικές, υπαρξιακές και συμπεριφορικές της ορίζουσες ως προς τα διλήμματα που θέτει η ζωή. Επίσης, να περιγράψει τις συνέπειες αυτής της στάσης και την ανταμοιβή ή το τίμημά της για όποιον την επιλέγει. 
    Με αυτή την έννοια, ως ροκ μυθιστορήματα δεν μπορούν να θεωρηθούν εκείνα που αναφέρονται στη ροκ ως μόνο μουσική (όσο συχνά κι αν το κάνουν μέσα στις σελίδες τους), ή εκείνα που αντλούν προσχηματικά το θέμα τους από τη ροκ για να εξιστορήσουν ο,τιδήποτε άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Εννοείται ότι απ' έξω μένουν ακόμα και όσα έχουν απλώς τη λέξη ροκ στον τίτλο τους χωρίς να προκύπτει κάτι φιλοσοφικώς σχετικό από το περιεχόμενό τους. Αντιθέτως στην -με την ευρύτερη έννοια- ροκ μυθιστοριογραφία είναι θεμιτό να συμπεριληφθούν ως προδρομικά και κάποια φιλοσοφικώς συναφή μυθιστορήματα που γράφτηκαν λίγα χρόνια πριν το 1955 (ειδικά κάποια της beat λογοτεχνίας).
   Φαίνεται πάντως ότι το "είδος" έχει καλλιεργηθεί (ελάχιστα έστω) και στην Ελλάδα  από κάποιους εμμονικούς τύπους. Παρακάτω, λοιπόν, παραθέτω κάποιους τίτλους που έχω μέχρι στιγμής υπόψιν μου. Παρουσιάζω μόνο τις περιγραφές από τα οπισθόφυλλα και κάποια σύντομα βιογραφικά, και αποφεύγω την κριτική, επειδή το θέμα ροκ στάση ζωής στη μυθιστοριογραφία, είναι σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό υποκειμενικό, βιωματικά "ευέλικτο" και με απείρως περισσότερες αποχρώσεις, απ' όσο στην αντίστοιχη τραγουδοποιΐα. Εξάλλου ο ένας απ' αυτούς είναι του υποφαινόμενου...
    Να πω επίσης ότι στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για τις λεγόμενες αυτοεκδόσεις.
   Αν κάποιος φίλος εντοπίσει κάτι που μου έχει ξεφύγει, ας αφήσει ένα ενημερωτικό σχόλιο.

Τρίτη 2 Αυγούστου 2016

ΧΡΟΝΟΠΥΛΗ ΣΤΗ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΧΩΡΑ ΜΙΑΣ ΠΑΝΤΟΤΙΝΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ


   Το καλοκαίρι στην Ελλάδα προτιμάτο ανέκαθεν για διακοπές, θρησκευτικούς γάμους και μετακομίσεις (τα δύο πρώτα, εννοείται μόνο από όσους έχουν λεφτά για πολυτέλειες ή για πέταμα, αντίστοιχα). Ειδικά οι μετακομίσεις ενδείκνυνται όταν κάνει ζέστη, αφού η αλλαγή σπιτιού συνδυάζεται περίπου αναγκαστικά με μικροεπισκευές που θέλουν γρήγορο στέγνωμα, όπως διάφορα μερεμέτια, ή με βαψίματα κ.α. Έτσι μια από τις πιο χαρακτηριστικές καλοκαιρινές μυρωδιές στις γειτονιές των ελληνικών πόλεων είναι αυτή ενός άδειου διαμερίσματος που το βάφουν.
   Τις παραπάνω βαθυστόχαστες σκέψεις τις έκανα ένα απόγευμα πρόσφατα που βρέθηκα στην Αθήνα για λίγες μέρες. Έχοντας πάει αρκετά νωρίτερα απ' την ώρα μου σε ένα ραντεβού, σε μια από αυτές τις παλιές γειτονιές που ακόμα κι οι πολυκατοικίες είναι το πολύ διώροφες και που γύρω στις πέντε το απόγευμα ακούγονται μόνο τα τζιτζίκια στις αυλές, κάθισα σε ένα πεζούλι μυρίζοντας τη μπογιά όπως ερχόταν από τις ανοιχτές μπαλκονόπορτες ενός διαμερίσματος πρώτου ορόφου απέναντί μου.

Σάββατο 9 Ιουλίου 2016

ΠΩΣ ΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ. (ΕΜΕΙΣ;)


     Με αφορμή μια ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχα πριν λίγο καιρό με τον σχολιαστή (ποτέ δεν συμπάθησα αυτή τη λέξη) Γιώργο, σχετικά με το πώς οι σημερινοί γερμανοί βλέπουν την ιστορία τους, αναδημοσιεύω χωρίς συντομεύσεις ένα απόσπασμα (σ.33-44 με τις παραπομπές) από το βιβλίο του Χέρμαν Φρανκ Μάγερ «Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα – Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα» (2001), εκδόσεις του Βιβλιοπωλείου της Εστίας
     Έτσι θα γίνουν γνωστές και κάποιες πλευρές του θέματος που αποσιωπούνται συστηματικά στην Ελλάδα. Για παράδειγμα η άνανδρη και ύπουλη δράση των εγκληματιών πολέμου κρητικών (διαπαιδαγωγημένων από τη γνωστή τοπική "κουλτούρα" του βεντετίστικου παληκαρισμού και της επιδειξιστικής καφενειακής "μαγκιάς") που ασχημονούσαν επάνω στα πτώματα των γερμανών αλεξιπτωτιστών, αφού πρώτα τούς είχαν αιχμαλωτίσει και βασανίσει θηριωδώς. Ή οι συστηματικές παραβιάσεις του Διεθνούς περί πολέμου Δικαίου (συμβάσεις και συνθήκες όπως της Χάγης και της Γενεύης, τις οποίες έχει υπογράψει και η Ελλάδα), που  απαγορεύουν ρητά και κατηγορηματικά την ένοπλη συμμετοχή αμάχων στις πολεμικές συγκρούσεις (κάτι που θεσπίστηκε για την ίδια την προστασία τους - ειδάλλως χάνουν την ιδιότητα του αμάχου και οφείλουν να υποστούν τις ισχύουσες και για τους τακτικούς ενστόλους πολεμικές συνέπειες: θάνατος στη μάχη, ή εκτέλεση όπως ισχύει για τους κατασκόπους, ή αιχμαλωσία κ.λπ.). Τα παραπάνω απαγορευμένα από τις διεθνείς περί πολέμου συμφωνίες (ένοπλη συμμετοχή αμάχων σε μάχη, βασανισμοί ή θανατώσεις αιχμαλώτων και ασέβεια σε πεσόντες) επέφεραν για τους κρητικούς τα προβλεπόμενα από τις προαναφερθείσες διεθνείς συμφωνίες αντίποινα.
   Αν και μετά απ' τα παραπάνω δεν το θεωρώ αναγκαίο, ας διευκρινίσω για τους διάφορους εθνοκολημμένους, ότι η παρούσα αναδημοσίευση δεν στοχεύει στην ... αποκατάσταση του ναζισμού (όπως θα σπεύσουν να τσιρίξουν σεμνότυφα) αλλά στην ανάδειξη τής προς αυτόν πολιτισμικής συνάφειας (σωβινισμός, ρατσισμός, επιθετικότητα, βαρβαρότητα κλπ.) και ψυχικής συγγένειας ("κόρδωμα", κομπλεξισμός, διαστροφή κλπ.) τών εγχωρίων δήθεν αντιπάλων του. Συγγένεια και συνάφεια που εξάλλου επιβεβαιώθηκαν και πρόσφατα από την εμετική αντιμετώπιση που είχε από τη (β)ρωμηοσύνη ο γερμανός καθηγητής Χάιντς Α. Ρίχτερ, από τον οποίο, μόλις τόλμησε να ξεστομίσει κάποια "δυσάρεστα" και "ανθελληνικά" ("οι γερμανικές αποζημιώσεις πληρώθηκαν και φαγώθηκαν"),  αφαιρέθηκε ο "τίτλος" του ... φιλέλληνα.
   Μπορεί κάποια πράγματα να μην αρέσουν σε κάποιες στρουθοκαμήλους ή να τις "προσβάλλουν εθνικώς", αλλά για κακή τους τύχη αυτό που μπορούν να κρύβουν -από την πραγματικότητα- είναι μόνο το κεφάλι τους και όχι η ίδια η πραγματικότητα. Κι αυτό όχι για πάντα.
     Οι εικόνες, από εμένα (Θ.Λ.).


   

Τετάρτη 29 Ιουνίου 2016

ΥΠΕΡΟΧΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ…




   Στο –πιθανότατα- καλύτερο μουσικό περιοδικό που κυκλοφόρησε ποτέ στην Ελλάδα, το μηνιαίο ΗΧΟΣ & Hi Fi, υπήρχε στα μακρινά ’80s μια μόνιμη στήλη με τίτλο Υπέροχοι Άνθρωποι. Εκεί οι συντάκτες του περιοδικού παρουσίαζαν ένα απάνθισμα δηλώσεων, ρήσεων κλπ. (συνήθως αστοχίες ή γκάφες) «επωνύμων», από διάφορους χώρους (κυρίως της μουσικής, διεθνούς και εγχώριας). Αρκετές φορές υπήρχε και –πικρόχολος αλλά εύστοχος- σχολιασμός. Π.χ. στη δημοσίευση της δήλωσης του «πολύ» Μίκη Θεοδωράκη «στην Ελλάδα νιώθω σαν τάνκερ στη λίμνη των Ιωαννίνων» οι συντάκτες του Ήχου σχολίαζαν: «αν ήξερε πώς αισθάνονται τα ψάρια…».
    Ένα μεγάλο μέρος από το εν λόγω μηνιαίο απάνθισμα αφορούσε σε αντί-ροκ δηλώσεις ταγών της –δεξιόστροφης και αριστερόστροφης- (β)ρωμηοσύνης. Εν προκειμένω, για τους συντάκτες του Ήχου, αγαπημένο -και αστείρευτο- πεδίο αλίευσης δηλώσεων και ρήσεων ασχετοσύνης, ημιμάθειας, κομπορρημοσύνης, κουτοπονηριάς, στρεψοδικίας, κατακίτρινης αντί-ροκ προπαγάνδας κλπ. ήσαν οι σταλινικές φυλλάδες (Οδηγητής, Βρυσοσπάστης κ.α.) και οι αντί-ροκ δηλώσεις των διαφόρων βοσκών,  υποβοσκών και ανθυποβοσκών τής εν λόγω ιδεολογικής στρούγκας - και των «θυγατρικών» της - (μια απολύτως δειγματοληπτική τέτοια παρουσίαση υπάρχει εδώ: http://hypnovatis.blogspot.gr/2013/04/o.html ).
   Σήμερα ωστόσο, και παρ’ όλα τα είκοσι επτά χρόνια απ’ το επίσημο τέλος του γραφειοκρατικού καπιταλισμού (όπως είναι πλέον η επιστημονική του καταχώρηση) έχει ξεμείνει στην Ελλάδα κάποιος γραφικός, που επιμένει στη σταλινική αντί-ροκ κομματική γραμμή των δεκαετιών εκείνων, όπου η ροκ μεσουράνησε ως μουσική και ως κοινωνικό φαινόμενο (1955-1993 περίπου). Εδώ, λοιπόν, έχω κάνει κάτι ανάλογο με τους συντάκτες του Ήχου: ένα αρρωστημένο «απάνθισμα» του κομπλεξισμού, της ημιμάθειας, της μειονεξίας και της αρτηριοσκλήρυνσης, όχι τόσο του εν λόγω σταλινικού γραφικού απομειναρίου (δεν είναι προσωπικό το ζήτημα), όσο του «ιδανικού» που αντιπροσωπεύει.
   Εικόνες δεν έχω βάλει γιατί τα «μαργαριτάρια» του εν λόγω σταλινίσκου νεόκοπου «ροκά» είναι από μόνα τους περιγραφικότατα. Η ανάρτηση θα ενημερώνεται με κάθε νέα αξιόλογη σταλινομουσικοδημοσιογραφική ρήση. Παρακαλώ μάλιστα όποιον φίλο εντοπίσει κάποιες που ξέφυγαν από το δικό μου πρόχειρο ψάξιμο, να μην διστάσει να την ενημερώσει ο ίδιος με ένα σχόλιο.
 

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016

«ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΡΥΘΜΟΙ»: ΚΟΥΚΟΥΡΟΥΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΣΤΑΛΙΝΟΕΙΔΕΙΣ «ΧΡΥΣΟΥΣ ΝΕΟΛΑΙΟΥΣ»



     Παρακάτω αναδημοσιεύω μερικά αποσπάσματα (σ.371-386) από το βιβλίο του ιστορικού Κώστα Κατσάπη ΤΟ «ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΝΕΟΛΑΙΑ» - ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΝΕΟΙ, ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 1964-1974, εκδόσεις Απρόβλεπτες, Αθήνα 2013. 
    Τα αποσπάσματα αφορούν στην καθωσπρεπίστικη και παρωχημένη ιδεολογική ταυτότητα του περιοδικού Μοντέρνοι Ρυθμοί, που κατά κάποιους σημερινούς αυτοαποκαλούμενους ερευνητές, αντανακλά και εκφράζει το ροκ φαινόμενο στην Ελλάδα την περίοδο 1964-1968 (αλλά και για λίγα ακόμα χρόνια) τόσο πιστά, ώστε να χρησιμοποιείται απ΄αυτούς ως η κατεξοχήν ιστορική πηγή. 
    Αν όμως οι Μοντέρνοι Ρυθμοί αποτελούν ιστορική πηγή, αυτό δεν έχει να κάνει με την «παρουσίαση» που έκαναν στο εγχώριο ποπ/ροκ φαινόμενο (την οποία κάποιοι εξακολουθούν να την παίρνουν τοις μετρητοίς) αλλά με την χειραγωγητική νοθευτική παρεμβατικότητά τους σε αυτό (για την ακρίβεια, εκείνη του εκδότη Αθανάσιου Τσόγκα και του κύριου συντάκτη τους και επιχειρηματία τής showbiz  Νίκου Μαστοράκη). Γι’ αυτό και η νεολαία γύρισε την πλάτη της στο περιοδικό, ταυτόχρονα με την πραγματικότητα η οποία το προσπέρασε. Έτσι οι Μοντέρνοι Ρυθμοί έκλεισαν το 1968, παρά το ευμενέστατο για την ιδεολογία τους περιβάλλον τής δικτατορίας, ενώ κάποιες μεταγενέστερες προσπάθειες επανέκδοσής τους, με το ίδιο ή  άλλα ονόματα, έπεσαν στο κενό μετά από λίγα τεύχη. 
    Το ότι οι Μοντέρνοι Ρυθμοί προσπάθησαν διακαώς (και τελικώς χωρίς αποτέλεσμα) να επικαλύψουν («ταπώσουν») την ύπαρξη στην Ελλάδα μιας άλλης (βλ. underground) νεολαίας, είναι κάτι που αποδεικνύεται από τα ίδια τα δημοσιεύματά τους. Κι αυτή ακριβώς η «άλλη νεολαία» είναι το κατεξοχήν ιστορικό στοιχείο που σήμερα συνεχίζουν να προσπαθούν να αποκρύψουν οι επίδοξοι -σταλινοειδείς- ερευνητές, που επικαλούνται ως ιστορική πηγή τούς Μοντέρνους Ρυθμούς. Ο λόγος τής στάσης τους είναι, φυσικά, η -διά της υποβάθμισης των θεωρούμενων ως ανταγωνιστών- κατοχύρωση του ιστορικού «μονοπωλίου» (=πατέντας) των κοινωνικών διαδικασιών, ζυμώσεων, συγκρούσεων κ.λπ.. Έτσι συνεχίζουν να αναπαράγουν τη χαζοχαρούμενη βιτρίνα των Μ.Ρ. για να «αποδείξουν» ότι η εγχώρια ροκ νεολαία (που την ταυτίζουν κουτοπόνηρα με το κοινό στο οποίο απευθύνονταν οι Μ.Ρ.)  δεν ανησύχησε το καθεστώς, και ότι η «μαύρη αντίδραση» και η χούντα ήσαν πιο ροκ απ' τα ακροατήρια του Woodstock ή του Monterey.
    Η ιστοριογραφία είναι μια συνθετική και αναλυτική εργασία, που γίνεται με τα επί τούτου δημιουργημένα και καθιερωμένα στις κοινωνικές επιστήμες μεθοδολογικά εργαλεία. Που σημαίνει, ότι μπορούν να τη φέρουν σε πέρας μόνο ειδικοί, και όχι τυχάρπαστοι, ιστοριοδίφες, ερασιτέχνες, «ερευνητές», αυτοδίδακτοι, ή άτομα εν διατεταγμένη ιδεολογική αποστολή. Συνηθισμένη ερώτηση αδαών: δεν κάνει λάθη η επιστήμη; Φυσικά και κάνει. Κάθε λίγο και λιγάκι. Μόνο οι θρησκείες κι οι ιδεολογίες τα ξέρουν όλα. Τα εκαντοντάδες όμως επιστημονικά στραπάτσα της ιστορίας, έχουν βοηθήσει στο να έχουμε κάνει κάποια λίγα ασφαλή βήματα ως είδος, σε όλους τους τομείς. 
    Έχω συμπεριλάβει και όσες από τις παραπομπές σχετίζονται με τεύχη των Μ. Ρ.. Εικόνες και τονισμένα στοιχεία είναι από εμένα. (Θ.Λ.)






Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Η ΡΟΚ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΟΥ ΣΤΑΛΙΝΙΣΜΟΥ

    Γιατί το μέγεθος (της δισκοθήκης) μετράει...


   Παρακάτω είναι ένα σχόλιο του κορυφαίου (μετά τον Νίκο Μαστοράκη) εγχώριου μουσικοδημοσιογράφου όλων των εποχών  Φώντα Τρούσα, το οποίο αναφέρεται σ' εμένα.
   Έχω διατηρήσει ακόμα και τη γραμματοσειρά του. Με κόκκινα στοιχεία είναι αυτά που διαβάζει κάποιος "ανάμεσα" απ' τις γραμμές.

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2016

ΟΧΙ ΑΛΛΟΙ "ΗΡΩΕΣ"...

  Όταν τα "αντιστασιόμετρα" κραδαίνονται ως  φύλλα συκής τής σταλινικής ή άλλης φιλοχουντικής ηθικολογίας




                        


   Δημήτρης Πουλικάκος και οι Εξαδάκτυλος - Τί μας λες... (τραγούδι τoυ 1972, που για ευνόητους λόγους δεν κυκλοφόρησε επί δικτατορίας, από το άλμπουμ "Μεταφοραί εκδρομαί ο Μήτσος" του 1976)




 Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΩΣ "ΑΥΤΟΪΚΑΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ" ΚΛΕΙΣΤΟΤΗΤΑ ΣΗΜΑΣΙΩΝ


   Υπάρχει η διαδεδομένη παρεξήγηση να θεωρούνται ως μάρτυρες και άξιοι τιμών οι άνθρωποι που διώκονται ή πεθαίνουν για τα "πιστεύω" ή τις "ιδέες" τους. Η μαρτυρολογική αντίληψη (που είναι απολύτως άγνωστη στον αρχαίο ελληνικό κόσμο και σήμερα αποτελεί ισχυρό χριστιανικό κατάλοιπο) έχει και κάποιες αναπόφευκτες συλλογιστικές συνέπειες. Όπως π.χ. όταν αποδεικνύεται άκρως προβληματική κάθε φορά που πρόκειται να αξιολογηθούν όχι μόνο οι "δικοί" μας διωχθέντες ή νεκροί, αλλά και αυτοί των "άλλων", ή -ακόμα χειρότερα- των αντιπάλων. 
    Έτσι π.χ. κάποιοι αναγκάζονται να προβαίνουν κάθε φορά σε μια παντελώς αυθαίρετη ιδεολογική "αξιολόγηση" τού γιατί οι δικές τους ιδέες ήσαν "αξιότερες για μαρτύριο" από των "άλλων". Σε αυτή την περίπτωση ο "άλλος" ή ο αντίπαλος υποβαθμίζονται, μειώνονται και τελικά απαξιώνονται μέσω της αρνητικής ιδεολογικής "αξιολόγησης" τών "πιστεύω" τους. Έτσι οι -ανύπαρκτοι και επινοημένοι- χριστιανοί "μάρτυρες" που -υποτίθεται ότι- πέθαναν "για του Χριστού την πίστη την αγία" αγιοποιούνται, σε αντίθεση με τους κατασφαγμένους "ειδωλολάτρες" που παραδίδονται στην ιστορική ανυποληψία επειδή υπερασπίζονταν την -κατά τους χριστιανούς- "πλάνη" (στην πραγματικότητα βέβαια αυτό που υπερασπίζονταν οι "ειδωλολάτρες" δεν ήταν καμμία ιδεολογικώς νοούμενη "πλάνη" ή "αλήθεια" -έννοιες άγνωστες στον εμμονικά σχετικιστή και σκεπτικιστή αρχαίο ευρωπαϊκό κόσμο- αλλά απλώς το δικαίωμά τους να υπάρχουν...). Δηλαδή η "μαρτυρολογία" όχι μόνο υποβαθμίζει τους διωχθέντες του αντιπάλου, αλλά πολύ συχνά κατασκευάζει εκ του μηδενός το μαρτυρολόγιο των "δικών" μας. Και δεν είναι μόνο ο αντίπαλος που υφίσταται την ιδεολογική "αξιολόγηση", αλλά και απλά ο "άλλος", συχνά ο πρώην σύμμαχος, και από ένα σημείο και μετά "ανταγωνιστής". Έτσι ο μπολσεβικισμός γενοκτόνησε και εθνοκάθαρε όχι μόνο τους τσαρικούς ή αστικούς εχθρούς τής επανάστασης (πράγμα κατανοητό και ίσως αναπόφευκτο), αλλά και τις άλλες συνιστώσες της (τις οποίες επιπλέον και κατασυκοφάντησε), ενώ η ελληνική "εθνική αντίσταση" εκκαθάρισε το εργατικό κίνημα της χώρας από οποιοδήποτε μή σταλινικό στοιχείο (αρχειομαρξιστές, τροτσκιστές, αναρχικούς, απλούς διαφωνούντες μέλη του ΚΚΕ κλπ.). 
    Η ιδεολογία σε οποιαδήποτε μορφή της (εθνική, πολιτική, θεολογική) είναι ένα κλειστό, με τη μαθηματική έννοια, σύστημα. Τα ζητήματα που θέτει, καθώς και οι λύσεις τους, πρέπει να προέρχονται από στοιχεία του συστήματος. Οποιοδήποτε ζήτημα εκτός αυτής δεν είναι δυνατόν καν να τεθεί (οπότε δεν έχει νόημα ούτε η συζήτηση περί της "λύσης" του). Η ιδεολογία δεν αλληλεπιδρά με τίποτε εκτός αυτής, και ειδικά με την πραγματικότητα (αν το κάνει θα αποδομηθεί ακαριαία). Η μαρτυρολογία, σε κάθε μορφή της, είναι παιδί της ιδεολογίας: όπως η Αλήθεια τής κάθε ιδεολογίας / θεολογίας (το ίδιο πράγμα είναι) είναι η Μοναδική, έτσι και οι πιστοί της είναι ο περιούσιος λαός, που, εν αντιθέσει με τους εκτός Μοναδικής Αλήθειας "κοινούς θνητούς", ζει και πεθαίνει για κάτι "διαφορετικό" και "ανώτερο" (ή, για την ακρίβεια, για ένα χιλιαστικό "Απόλυτο").   
   Από την άλλη, οι πιο συνεπείς συλλογιστικά μαρτυρολόγοι, θέλοντας να αποφύγουν τις ιδεολογικές "αξιολογήσεις" φτάνουν στο σημείο να αναγκάζονται να "αναγνωρίσουν" ότι δεν πέθαναν μόνο οι "δικοί" τους για τις ιδέες τους, αλλά και οι "άλλοι" ή οι "αντίπαλοι". Με αυτόν τον τρόπο αναβαθμίζονται αναπόφευκτα π.χ. οι ειλικρινέστατοι ιδεολόγοι ρατσιστές ναζί μάρτυρες του Β' παγκοσμίου πολέμου, ή οι σκοταδιστές τζιχαντιστές μάρτυρες, αφού "και αυτοί πέθαναν (θυσιάστηκαν) γι΄αυτό που πίστευαν".
     

Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΣΤΑΛΙΝΙΚΟ ΚΑΡΒΟΥΝΟ!

   Μερικές όψεις της ιστορίας του εγχώριου ροκ φαινομένου, όπως θα την επέβαλε ένας σταλινικός μουσικοδημοσιογραφίσκος, που δεν επιτρέπει τον αντίλογο στην ιστοσελίδα του


   Παρακάτω αναδημοσιεύω ένα σχόλιο που άφησε χθες ο Γιεγιές, το οποίο θεώρησα ότι άξιζε καλύτερης τύχης απ' το να μείνει απλό σχόλιο. Πρόκειται για απάντηση σε πρόσφατα προπαγανδιστικά πυροτεχνήματα / μπουρδολογήματα σταλινικού μουσικοδημοσιογράφου / απολογητή της χούντας (κατά κόσμον Φώντα Τρούσα). Ο εν λόγω εδώ και χρόνια, μέσω της κατακίτρινης ιστοσελίδας του, ξεσκίζεται κυριολεκτικά να "αποδείξει" ότι η ροκ μουσική (και ό,τι αντιπροσώπευε) ήταν ακίνδυνη για το καθεστώς, κι ότι γι' αυτό η δικτατορία του 1967-1974 ήταν ... πιο ροκ κι απ' το ακροατήριο του Γούντστοκ. Η διακαής αυτή προσπάθεια εντάσσεται φυσικά στην ιστορικώς πάγια (από την εποχή της Α΄Διεθνούς) μαρξιστική πρακτική, να επιδιώκεται η με κάθε μέσο κατοχύρωση του "μονοπωλίου" (βλ. "πατέντας") των κοινωνικών διαδικασιών (ζυμώσεων, συγκρούσεων κλπ.) διά της συστηματικής προπαγανδιστικής υποβάθμισης των εκάστοτε πραγματικών κοινωνικών πρωταγωνιστών. Μάλιστα ο εν λόγω μουσικοδημοσιογραφίσκος έχει απαγορέψει (ή "επιτρέπει" μόνο επιλεκτικά) τον αντίλογο στην ιστοσελίδα του.      
     Στο σχόλιο του Γιεγιέ έχω προσθέσει μόνο τους συνδέσμους όπου χρειαζόταν
   Πιθανόν η ανάρτηση αυτή θα μείνει μόνο για λίγο καιρό (θα "δείξει"), γιατί τελευταία έχω ήδη ασχοληθεί υπερβολικά με τον εν λόγω σταλινικό, και θεωρώ ότι δεν αξίζει τον κόπο να αφιερώνω τόσο συχνά, τόσον προσωπικό μου διαδικτυακό χώρο (και χρόνο) στην αποδόμηση του δημοσιογραφικού σκουπιδαριού του.



     Πώς μια απλή "πιασάρικη" ψευτοαναγγελία των αναξιόπιστων Μοντέρνων Ρυθμών μετατρέπεται σε τετελεσμένο γεγονός από τη σταλινική μαύρη προπαγάνδα. Ο σταλινικός μουσικοδημοσιογράφος δεν μας λέει όμως τί (δεν) αναφέρουν ... τα επόμενα τεύχη των Μοντέρνων Ρυθμών για το "γεγονός". Έπαιξαν τελικά οι Spectrum ενώπιον του Κοκού; Καλύφθηκε από την "τι - βι" το "γεγονός"; Είχαν "τεράστια προβολή"; Βέβαια ακόμα κι αν το εν λόγω άσημο και ασήμαντο (σήμερα γνωστό μόνο σε συλλέκτες) ποπ γκρουπάκι είχε παίξει στο Τατόι, μόνο ένας γραφικός σταλινικός θα μπορούσε να έχει βγάλει "συμπεράσματα" τού τύπου "η ψυχεδέλεια στην υπηρεσία της ελληνικής μαύρης αντίδρασης"...